Özet
ERZİNCAN-KEMALİYE (EĞİN) SIRA GEZME SOHBET TOPLANTILARI VE “EĞİN FASIL GRUBU”
Geleneksel sözlü kültürün yaşatılması, sürekliliğinin sağlanması ve yeni nesillere doğru bir şekilde aktarılması bakımından sohbet toplantıları önemli bir yere sahiptir. Sohbet toplantıları, Türkiye’nin farklı bölgelerinde; “Barana, Kürsübaşı, Yârân, Erfene/Ferfene, Oturak Âlemleri, Sıra Yârenleri, Cümbüş, Oda Sohbetleri, Sıra Gecesi, Gezek, Sıra Gezme, Velime Geceleri (Eyvan Geceleri), Ateş Gezmesi (Birikme Geceleri), Oturmah” gibi çeşitli isimlerle, Türkiye dışında da; “Geşdek, Coro Bozo, Meşrep, Konuşma ve Muhabbet” gibi farklı adlarla bilinmektedir. Farklı bölgelerde aynı veya değişik isimlerle bilinen sohbet toplantıları, bölgelerin sahip oldukları sosyokültürel yapılarına bağlı olarak benzer ya da farklı uygulamalarla sürdürülmüştür.
Çalışmamızın konusunu meydana getiren Sıra Gezme sohbetleri, Erzincan’ın Kemaliye ilçesinde icra edilen bir gelenektir. Günümüzde geleneksel yapısı içerisinde sürdürülmeyen bu toplantılar, “Eğin Fasıl Grubu” tarafından sadece musikî yönüyle devam ettirilmektedir. Bu yazıda, ilk önce sohbet toplantıları hakkında genel bir bilgi verdikten sonra, konuyla ilgili Kemaliye’de yaptığımız alan araştırması ve diğer çalışmalardan elde edilen veriler; “Kemaliye Sıra Gezme Sohbet Toplantılarının Gelişimi ve Güncel Durumu”, “Kemaliye Sıra Gezme Sohbet Toplantılarının Genel Özellikleri”, “Kemaliye Sıra Gezme Sohbet Toplantılarının İcra Düzeni” ve “Kemaliye Sıra Gezme Sohbet Toplantılarının İşlevleri” başlıkları altında incelenecektir. İkinci başlık altında; toplantıların üyeleri ve yönetim yapısı, katılma şartları, kuralları, zamanı, mekânı, oturma düzeni, toplantı çeşitleri, giyim-kuşam âdâbı, sofra âdâbı ve cezaları değerlendirilecektir. Son olarak derleme, araştırma ve inceleme neticesinde ulaşılan verilere yer verilecektir.
<
Anahtar Kelimeler
Erzincan-Kemaliye, Sohbet Toplantısı, Gelenek, Sıra Gezme, Eğin Fasıl Grubu.