Özet
XVI. YÜZYILDA BOZOK, KIRŞEHİR VE NİĞDE’DE KÖYE DÖNÜŞEN MEZRAALAR
Kanunnâmelerde mezra’a, “harabesi ve suyu bulunan yer” olarak tarif edilmektedir. Harabeden kastedilen yerleşim biriminin terk edilmiş olmasıdır. Su ise iskan ve tarımın en önemli unsurudur. Bu tarife ek olarak, mezra’a tarlada tarımsal faaliyetlerin sürdürüldüğü yer olarak da ifade edilebilir. Tahrir defterlerinde mezraaların genellikle bir köye bağlı olarak kaydedilmesi köy ekonomisinin bölünmez bir parçası olarak görülmesi ve köylü için köy sınırları içerisinde yeterli olmayan tarım topraklarına ek olarak tarım yapabileceği bir arazi rezervi gözüyle bakılması ile alakalıdır. Değişen coğrafi şartlara ve ekonomik etkilere bağlı olarak zaman içerisinde çok farklı özellikler kazanan mezra’a için yapılan tanımlar her bölgeye ve zamanın şartlarına göre değiştiği için kesinlik arz etmez. Bu çalışmada tahrir defterlerinden istifade etmek suretiyle Bozok (Yozgat), Kırşehir ve Niğde’de yer alan mezra’aların XVI. yüzyılda köylere dönüşürken zamanın şartlarına göre nasıl bir süreçten geçtiği izah edilmeye çalışılmıştır.
<
Anahtar Kelimeler
Mezra’a, köy, Bozok, Kırşehir, Niğde.
