Sözlük Nedir?
(What is A Dictionary?
)
|
Yazar
|
:
Pelin Kocapınar
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
2020
|
|
Sayı |
:
68
|
|
Sayfa |
:
1089-1101
|
Özet
Çok eski çağlardan beri farklı milletlerin birbirleriyle iletişim kurma çabaları, alışveriş ortamı, bazı şeyleri kayıt altına almak istemeleri, yeni bir dil öğrenme arzusu, dini öğrenme ve dinî kaynakları anlama isteği gibi pek çok nedenlerle kelime listeleri, sözlükçeler ve zamanla sözlükler oluşturulmaya başlamıştır. Gün geçtikçe, sözlükler çeşitlenmiş, farklı türler ortaya çıkmış, sözlük bilimi (leksikografi) adıyla bilim dalı oluşturulmuş, teori ve uygulama olarak bu alandaki ilerlemeler her geçen gün artmış ve artmaktadır. Bu bilimin esasını oluşturan sözlükle ilgili pek çok tanım yapılmış ve görüşler ortaya konulmuştur. Sözlük kelimesinin tanımı yapılırken zaman zaman, ideal bir sözlüğün nasıl olması gerektiği de ayrıntılı olarak tanımlara yansımıştır. Bu aşamada, tanımların ne eksik ne de fazla bilgi içermesi, eskiden beri kullanılan “efradını cami, ağyarını mâni” sözüne uygun olması, tüm sözlük çeşitlerini ve genel özellikleri yansıtacak bilgiyi aktarması; son gelişmelerin, ilerleme ve değişimlerin de takip edilerek güncelleme yapılması beklenmektedir. Makalede, sözlük kelimesinin dünyada farklı dillerde ve bugünkü Türk dillerinde kullanım biçimlerine örnekler verilmiş, Türk dilinde günümüze kadar, tarih boyunca sözlük anlamında hangi kelimelerin kullanıldığı ve kelimelerin yansıttığı anlamlara değinilmiş, çağımızdaki gelişmeler de dikkate alınarak son zamanlarda yapılan çeşitli tanımlardan yola çıkılıp sözlük kelimesi ele alınmıştır. Bu tanımların kesişen ve ayrılan yönleri ortaya konulmuş ve değerlendirme yapılmıştır.
Anahtar Kelimeler
sözlük, sözlük çeşitleri, tanım.
Abstract
Since ancient times, word lists, glossaries and dictionaries started to be created for many reasons such as the efforts of different nations to communicate with each other, the shopping environment, their desire to register some things, the desire to learn a new language, to learn religion and to understand religious resources. Day by day, dictionaries have diversified, different genres have emerged, a branch of science has been established under the name of lexicography, and the progress in this field in terms of theory and practice has increased and increased day by day. Many definitions and opinions have been put forward about the dictionary, which is the basis of this science. While defining a dictionary word, how an ideal dictionary should be was reflected in detailed definitions from time to time. At this stage, the definitions contain neither missing nor too much information, conform to the old word “efradını cami, ağyarını mâni”, conveying information that reflects all types of dictionaries and general characteristics; Updating is expected by following the latest developments, progress and changes. In the article, examples of the use of the word dictionary in different languages in the world and in today's Turkish languages are given, which words have been used in the Turkish language in terms of dictionary throughout history and the meanings of the words are mentioned, taking into account the developments in our age, the word dictionary is discussed. The intersecting and diverging aspects of these definitions have been revealed and evaluated.
Keywords
dictionary, dictionary types, definition.