Rusya’da Esir Bir Zâbit Vekili ve Esaret Günlüğü: Hafız Şaban Efendi
(A Captivated Ottoman Officer in Russia: Hafız Şaban and His Captivity Diaries
)
|
Yazar
|
:
Lokman Erdemir
|
|
|
Türü |
:
Telif
|
|
Baskı Yılı |
:
2014
|
|
Sayı |
:
41
|
|
Sayfa |
:
127-146
|
Özet
Özet
I. Dünya Savaşı’nda İngiltere aldığı esirleri Mısır, Hindistan, Kıbrıs gibi yerlere, Rusya ise başta Sibirya olmak üzere ülkenin iç kesimlerindeki şehirlere nakletmiştir. Esirlerin cepheden kamplara nakilleri ve bu süreçte yaşananlar hakkındaki bilgiler Kızılhaç ve Hilâl-i Ahmer heyetlerinin raporları ile esirlerin memlekete dönüşlerinde resmî mercilere verdikleri ifadeleri ve kaleme aldıkları hatıralarında mevcuttur.
Esirlerin esaret hayatları hakkındaki kaynaklardan bir diğeri de esaret sırasında yazdıklarıdır. Bunların başında kendi aralarında çıkardıkları gazete ve dergiler gelmektedir. Diğer bir kaynak ise günlüklerdir. Hürriyetinden mahrum bu insanların günlük tutması esasında zor bir husustur. Bu zoru başaranlardan biri de Zabit Vekili Hafız Şaban Efendi’dir. Çalışmamızın konusunu teşkil eden Hafız Şaban Efendi’nin tuttuğu günlüğü diğerlerinden ayıran husus ise I. Dünya Harbi sırasında bir esir tarafından esaret sırasında tutulmasıdır.
<
Anahtar Kelimeler
Anahtar Kelimeler: I. Dünya Savaşı, Kafkas Cephesi, Sarıkamış, Rusya, Hafız Şaban Efendi
Abstract
Abstract
During the World War I, England transferred its captives to such lands as Egypt, India and Cyprus, while Russia to central territories of the country, particularly Siberia. Data on the transfers from the fronts to the camps and what happened at the camps can be obtained from the reports of the Red Cross and the Red Crescent (Hilâl-i Ahmer) committees, plus the returning captives’ statements to the official bodies, and their memories.
Another source of information about their captivity is what they wrote during the captivity. Among these are primarily newspapers and magazines that they published and spread among themselves. Besides, diaries also proved to be valuable sources to gain insight into their experiences. Actually, it is very difficult for a captive to keep a diary. Deputy Officer Hafız Şaban Efendi is one of those who managed to do so. The primary focus of the present study is his diary which he kept during his captivity in Russia, and this is what makes this diary unique and special.
<
Keywords
Keywords: The Firs World War, Caucasian front, Russia, Hafız Şaban Efendi.